Bloedprikken, buizenpost en bananenspray: interview met onderzoeksassistent Isa

Bij het YOUth-onderzoek zijn vele verschillende mensen betrokken: ouders die deelnemen, onderzoekers die de data verzamelen, hoogleraren die het geheel overzien, verloskundigen die helpen met werven. Allemaal hebben ze zo hun eigen redenen om betrokken te zijn bij YOUth. Het komende jaar willen we jullie graag deelgenoot maken van de bijzondere, ontroerende en inspirerende verhalen die achter de schermen van ons onderzoekscentrum leven.

Achter de schermen van ons onderzoekscentrum vinden we talloze bijzondere, ontroerende en inspirerende verhalen. Zoals dat van onze onderzoeksassistent Isa, die inmiddels heel goed is in… bloedprikken! “De meeste kinderen zeggen achteraf dat de prik enorm meeviel.”

Wanneer zette jij je eerste prik?
Direct na mijn sollicitatie bij de prikdienst van het UMC Utrecht. Ik mocht eerst oefenen op een collega. Een andere collega zat ernaast en vertelde me wat te doen. Daarna moest ik meteen beginnen met het echte werk, anders zou ik alleen maar zenuwachtig worden. Mijn eerste patiënt – ik zie haar nóg voor me – was gelukkig heel relaxed. Ze zei: ‘Ik ben prima te prikken, komt helemaal goed.’

“Bloed geeft ons een beeld van wat er zich op dat moment in je lichaam afspeelt”

En kwam het goed?
Ja! Het is ook niet zo heel moeilijk, hoor. Je leert om goed te voelen waar een bloedvat loopt. Een ader is wat elastisch, veert als het ware terug. Het is fijn als je de ader ook kunt zien, maar in principe moet je het kunnen zonder te kijken. Mijn diensten bij het ziekenhuis begonnen vroeg in de ochtend. Met een karretje maakte ik een rondje langs de verschillende afdelingen om bloed te prikken. Het ziekenhuis is heel groot en om het bloed snel naar het laboratorium te sturen, gebruikte ik de buizenpost.

De buizenpost?
In het WKZ staat een soort vierkanten kast. Al het bloed en biologisch materiaal wordt verzameld in een buis van ongeveer dertig centimeter hoog. Die stop je in de kast, waarna de capsule met behulp van luchtdruk wordt weggeschoten naar het lab. Het lab stuurt de lege buis later weer terug. Bij YOUth werken we daar sinds kort ook mee. Hiervóór moest ik altijd op en neer lopen naar het centrale lab. Het scheelt me zo twintig minuten wandelen.

Hoe is het voor de kinderen, en trouwens ook voor de volwassenen, om geprikt te worden?
Ik maak altijd even een praatje met mensen, leg ze goed uit wat ik ga doen. Ik spuit eerst wat bananenspray op hun arm, dat verdooft de huid een beetje. Het heet niet echt bananenspray, hoor. We noemen het zo omdat het precies ruikt naar die bananensnoepjes. De meeste kinderen zeggen achteraf dat de prik enorm meeviel. We hopen dan ook dat het echt als een overwinning voelt!

Waarom is het eigenlijk nodig om biologisch materiaal af te nemen?
Bloed geeft ons een beeld van wat er zich op dat moment in je lichaam afspeelt. We kunnen er onder andere DNA en hormonen in terugvinden. In het haar vinden we een stresshormoon, cortisol. Door het haar bij de wortel af te knippen kun je dat hormoon over een wat langere periode bekijken.                                                            In het wangslijmvlies zie je de invloed van omgevingsfactoren op DNA.

“Mijn opa is mijn grote voorbeeld”

Vind je het leuk, bloedprikken?
Ja. (lacht)

Je begint helemaal te glimmen!
Ik vind het heel leuk. En het is echt wel een vaardigheid waar ik de afgelopen jaren goed in ben geworden. Wat ik vooral fijn vind is dat het werk linkt aan mijn beide studies, psychologie en geneeskunde. Ik wilde altijd al geneeskunde studeren. Mijn opa, zelf arts, is mijn grote voorbeeld. Als meisje van 3 of 4 mocht ik weleens met hem mee naar het ziekenhuis en dan kreeg ik een witte jas aan en een stethoscoop om. Dat vond ik fantastisch.

Wat wil jij later worden?
Ik weet het nog niet. Ik mag nog bij verschillende specialismes meekijken tijdens mijn coschappen [een soort stage, red.] in het ziekenhuis. Ik hoop er daar achter te komen!

Heeft het werken bij YOUth nog invloed op die keuze, denk je?
Ik vind het vooral heel leuk om met kinderen te werken. Ik heb eerder twee jaar lang bij de Kindertelefoon gewerkt. Van alles komt daar voorbij, van grappenmakers tot kinderen met serieuze problemen. Ik had wel veel meer leuke gesprekken dan zware, hoor. Ook vind ik het leuk mee te helpen met een wetenschappelijk onderzoek. Ik maak nu mee hoe data verzameld wordt en wat voor organisatie daarbij komt kijken!

Hoe vind je het eigenlijk zélf om geprikt te worden?
Weet je, de allereerste keer dat er bij mij bloed afgenomen werd, werkte ik al op de prikdienst. Ik prikte andere mensen, maar ik kende de ervaring zelf niet. Op het moment dat ik voor het eerst geprikt moest worden dacht ik: jaaa, ik snap wel waarom mensen dit spannend vinden (lacht)! Maar iedereen had gelijk; achteraf gezien valt het altijd enorm mee.