Carlijn ontdekt...
Carlijn ontdekt: naar school in de vakantie
“Hè? Ga je naar school in je vakantie?” Die vraag zullen een paar honderd kinderen deze weken horen. Het antwoord is ja, want de Universiteit Utrecht organiseert jaarlijks een Summerschool Junior. Dit jaar bezoeken ze ook het KinderKennisCentrum. Waarom doen kinderen mee aan de Summerschool, en wat leren ze bij ons?
Toen ik zelf 10 was keek ik aan het einde van de zomervakantie best uit naar school. Ik was blij om nieuwe dingen te gaan leren. En ik was niet de enige: veel kinderen houden ervan om steeds iets nieuws te ontdekken.
“Ik wil later wetenschapper worden!” Riep een van de kinderen die deze week meedoet bijvoorbeeld. En een ander had vorig jaar ook al meegedaan: “Toen was het heel leuk. Nu zijn er nieuwe dingen in het programma, dus ik wilde weer meedoen!”
Dit jaar komen de deelnemers van de Summerschool Junior ook naar het KinderKennisCentrum. Ze leren wat we bij YOUth onderzoeken, én over de twee methodes die we gebruiken om hersenactiviteit te meten: mijn collega Matthijs Vink geeft les over MRI en ik over EEG.

Bij de oefen-MRI-scanner in het KinderKennisCentrum. Het was niet moeilijk om kinderen te vinden die er wel even in wilden! Foto: Lize Kraan
“Wat gebeurt er als je knipoogt?”
Bij de EEG-workshop krijgt een van de kinderen een muts op, waaraan ik kabels met sensoren vastmaak. De sensoren zijn een soort microfoontjes, die de hersenactiviteit kunnen oppikken. EEG gebruiken we bijvoorbeeld om te meten hoe snel het brein emoties kan herkennen. Handig is dat je deze methode op alle leeftijden kunt gebruiken: van jonge baby’s tot volwassenen. Daardoor weten we bijvoorbeeld dat een babybrein langzamer reageert op een emotioneel gezicht dan volwassen hersenen.

Eén vrijwilliger krijgt de EEG-cap op. Foto: Lize Kraan.
Ik vertel de kinderen niet alleen hoe EEG werkt, we meten ook live de hersenactiviteit bij onze vrijwilliger! We ontdekken hoe de activiteit in je brein verandert wanneer je iets doet. De rest van de groep mag vragen stellen: “Wat gebeurt er als je springt? Of als je een som uitrekent? Of als je aan je vakantie denkt?”

Foto: Lize Kraan
Als onze vrijwilliger met de EEG-muts op beweegt gebeurt er van alles op het scherm – dat roept een hoop ‘wow!’ en ‘kijk dan!’ op. Maar het effect van rekenen en nadenken zien we met het blote oog niet goed: dat kunnen we pas meten als je het heel vaak doet, en we vervolgens de gemiddelde hersenactiviteit bekijken.
In ons onderzoek kijken kinderen daarom vaak naar een plaatje, bijvoorbeeld van een blij of juist een boos gezicht. We kunnen dan onderzoeken of de gemiddelde hersenactiviteit verschilt tussen die twee emoties.
Tijdens de Summerschool Junior testen we natuurlijk ook nog de effecten van springen, denken aan degene op wie je verliefd bent en gekke bekken trekken. “Wat gebeurt er dan als je knipoogt?” Wilde een van de kinderen nog weten. Ook dat hebben we uitgeprobeerd. Wat bleek: zelfs een klein knipoogje kunnen we heel goed zien op de EEG!
P.S.: Niet alleen kinderen gebruiken de zomer om iets nieuws te leren. We organiseerden dit jaar ook een Summer School voor onderzoekers. Experts op het gebied van kinderontwikkeling vertelden over de verschillende methoden om het brein van baby’s en peuters te onderzoeken. Daarover lees je meer in dit interview met mij!
Een kijkje in de wereld van een kinderonderzoeker
In ‘Carlijn ontdekt’ geeft Carlijn van den Boomen een kijkje in de keuken. Wat komt er allemaal bij kijken als je onderzoek doet naar kinderontwikkeling?